Nederlands Philharmonisch Orkest

Simon Trpceski

Het Nederlands Philharmonisch Orkest ontstond in 1985 uit drie verschillende orkesten: het Utrechts Symfonie Orkest, het Nederlands Kamerorkest en het Amsterdams Philharmonisch Orkest. Dat laatste orkest werd in 1953 opgericht door dirigent Anton Kersjes. Hij wist een nieuw publiek naar de concertzalen te trekken. Niet alleen omdat hij wekelijks bij de KRO op de televisie te zien was, maar ook omdat hij de ‘gouden meesterwerken’ speelde met het orkest.

Kersjes kon niet alleen dirigeren, hij wond het publiek ook om zijn vingers met zijn aanstekelijke verhalen over klassieke muziek. Zijn aanpak legde de basis voor het latere Nederlands Philharmonisch Orkest dat écht een orkest van iedereen werd. Marc Albrecht is sinds 2011 chef-dirigent van het Nederlands Philharmonisch Orkest|Nederlands Kamerorkest en De Nationale Opera, maar de vonk tussen de dirigent en het orkest sloeg in 2008 al over tijdens de opera Die Frau ohne Schatten. ‘Er was zoveel wederzijds vertrouwen dat we het onmogelijke mogelijk konden maken. Een honger om het elke avond anders én nog mooier te doen.’ Marc Albrecht wist het orkest naar een nog hoger niveau te tillen, maar bleef met beide benen op de grond staan. ‘Sinds ik hier woon, doe ik alles op de fiets.’

Harmonieuze eenheid

De komst van Marc Albrecht viel samen met de verhuizing van het Nederlands Philharmonisch Orkest van de Beurs van Berlage naar de NedPhO-Koepel in Amsterdam-Oost. Daar repeteert het orkest voor de concerten in Het Koninklijk Concertgebouw, Muziekgebouw aan ’t IJ, De Nationale Opera en andere grote podia in binnen- en buitenland. ‘Enerzijds wil ik oog hebben voor de identiteit van alle individuele orkestleden. Ik wil ze laten bloeien en schitteren,’ vertelt Albrecht. ‘Anderzijds willen we een harmonieuze eenheid zijn van honderd mensen. Alles is tenslotte deel van een groot verhaal dat je wilt vertellen. Goede musici staan altijd in verbinding met de dirigent. Een goede dirigent verliest nooit het contact met de musici. Zij kunnen alles, ik hoef hen er maar toe uit te nodigen!’

Opera 

Sinds de oprichting in 1985 is het Nederlands Philharmonisch Orkest|Nederlands Kamerorkest de vaste orkestpartner van De Nationale Opera, met chef-dirigent Hartmut Haenchen als eerste chef-dirigent in deze bijzondere dubbelrol. De bijzondere positie wordt nu voortgezet door Marc Albrecht. Recentelijk maakte het orkest onder zijn leiding diepe indruk met de opera’s Der Schatzgräber – in december 2014 onderscheiden met een Edison Klassiek – en Der Rosenkavalier, die in 2015 door zowel De Volkskrant als Trouw met vijf sterren werd beloond.

Symfonische horizon

Het orkest vestigde in de loop der jaren een echte Mahlertraditie en tot op heden krijgt het werk van deze briljante componist een prominente plek in de programmering. ‘Het Nederlands Philharmonisch Orkest heeft beslist gevoel voor de stijl van de laatromantiek en de vroege twintigste eeuw. De musici verstaan de taal van Gustav Mahler,’ zegt chef-dirigent Marc Albrecht over de bijzondere band die het orkest heeft met de Oostenrijke componist. Naast Mahler zijn het de andere componisten uit de laatromantiek waar het orkest grote indruk mee maakt. Denk aan Brahms en Bruckner op het concertpodium en Strauss en Wagner in de opera.

Het orkest verbreedde zijn symfonische horizon toen de in Rusland geboren Amerikaan Yakov Kreizberg in 2003 chef-dirigent werd. Hij introduceerde Slavische en Russische componisten bij het Nederlands Philharmonisch Orkest, zoals Dvořák en Stravinsky. Helaas overleed hij in 2011 op veel te jonge leeftijd; hij werd 51 jaar.

Passend bij het operaprofiel van het orkest heeft Marc Albrecht net als Kreizberg een voorliefde voor grote symfonische werken. In 2014 werd in de NedPhO-Koepel Symfonie nr. 4 van Mahler opgenomen. ‘De strijkers hebben een textuur van een babyvelletje, de blazers worden ontspannen gekneed’, schreef De Volkskrant lovend over deze cd-registratie. ‘Dirigent Marc Albrecht en het Nederlands Philharmonisch Orkest leveren perfect werk.’